Ngày cập nhật 14 Tháng Mười Hai 2019
Thực phẩm biến đổi gen (GM) đề cập đến thực phẩm được sản xuất từ các sinh vật biến đổi gen. Kể từ khi thương mại hóa lần đầu tiên vào năm 1996, việc trồng các loại thực phẩm biến đổi gen trên toàn thế giới đã tăng từ 1,7 triệu ha vào năm 1996 lên 185,1 triệu ha vào năm 2016. Các nhà khoa học đã cảnh báo một loạt các rủi ro tiềm ẩn liên quan đến sức khỏe con người và môi trường có khả năng phát sinh từ thực phẩm biến đổi gen. Rủi ro liên quan đến sức khỏe con người là khả năng kích thích phản ứng dị ứng, chuyển gen và lan truyền, trong khi rủi ro môi trường tiềm ẩn bao gồm khả năng đưa gen biến đổi vào quần thể hoang dã, mất đa dạng sinh học và tính nhạy cảm của các sinh vật không phải mục tiêu đối với sản phẩm gen.
Các quy định được chính phủ sử dụng để đảm bảo an toàn thực phẩm biến đổi gen cho con người và môi trường. Nếu các sản phẩm đã được đánh giá là an toàn cho sức khỏe con người và môi trường, chính phủ chấp thuận thương mại hóa. Ngoài ra, các quy định của các cơ quan chính phủ được chứng minh là ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống thực phẩm và phát triển kinh tế ở một mức độ nào đó.
Mô hình khái niệm để đo lường rủi ro nhận thức của người tiêu dùng đối với thực phẩm GM gồm có Biến dị nội sinh có hai khía cạnh về nguy cơ cảm nhận của thực phẩm biến đổi gen: (1) Nhận thức về khả năng gây hại cho sức khỏe; và (2) nhận thức về mức độ nghiêm trọng của các rủi ro sức khỏe. Biến dị ngoại sinh: Các biến dị kiểm soát được cho là ảnh hưởng đến rủi ro nhận thức của thực phẩm GM bao gồm các yếu tố kinh tế xã hội và nhân khẩu học gồm có các yếu tố như giới tính, tuổi tác, giáo dục, thu nhập, quy mô gia đình, điều kiện sức khỏe kèm, thành viên trong gia đình cần chăm sóc sức khỏe đặc biệt.
Nghiên cứu này áp dụng phương pháp mô hình hóa phương trình cấu trúc để nghiên cứu sự hình thành của người tiêu dùng. Nhận thấy rủi ro về sức khỏe của thực phẩm biến đổi gen (GM) dựa trên bộ dữ liệu của 508 người tiêu dùng ở Xi an, Trung Quốc. Kết quả cho thấy tỷ lệ cao người được hỏi tin rằng thực phẩm biến đổi gen có thể đe dọa sức khỏe con người. Mô hình phương trình cấu trúc ước tính cho thấy nam giới, người già, người trả lời có thu nhập cao hơn, những người có trình độ học vấn tốt hơn và những người có thành viên gia đình cần chăm sóc đặc biệt có nguy cơ nhận thức cao hơn về thực phẩm GM.
Truyền thông về hiệu quả rủi ro là cần thiết để cung cấp cho người tiêu dùng thông tin khoa học về thực phẩm GM để tạo điều kiện cho họ hiểu về rủi ro thực tế của thực phẩm GM. Trung Quốc đang chứng kiến sự tăng vọt trong canh tác cây trồng biến đổi gen, nhập khẩu thực phẩm biến đổi gen, cũng như nghiên cứu và phát triển công nghệ biến đổi gen. Các nghiên cứu trước đây đã khám phá vai trò của rủi ro nhận thức đối với người tiêu dùng Ý định mua thực phẩm GM nhưng đã bỏ qua các cơ chế theo đó người tiêu dùng nhận thấy rủi ro được hình thành. Bài viết này nhằm mục đích phân tích người tiêu dùng nhận thức được rủi ro của thực phẩm biến đổi gen và các yếu tố quyết định của họ, dựa trên mẫu 508 người tiêu dùng ở thành phố Xi an, tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc. Các kết quả chính như sau.
Đầu tiên, tỷ lệ người được hỏi tin rằng thực phẩm biến đổi gen có thể đe dọa sức khỏe con người và môi trường cao hơn nhiều so với những người được hỏi không tin như vậy. Trong khi đó, một phần lớn (hơn 40%) số người được hỏi đã hiểu biết hạn chế về rủi ro của thực phẩm biến đổi gen. Quá trình phê duyệt công nghệ và thực phẩm GM ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống thực phẩm và có tác động đến sự phát triển kinh tế. Các nhóm lợi ích cung cấp các giải thích khác nhau về các rủi ro tiềm ẩn liên quan đến thực phẩm GM, vì vậy người tiêu dùng có thể phải đối mặt với thông tin mâu thuẫn. Ý kiến của người tiêu dùng đóng vai trò nòng cốt trong phát triển chính sách và do đó, truyền thông hiệu quả rủi ro là cần thiết để cung cấp thông tin khoa học và khách quan về thực phẩm GM cho người tiêu dùng để tạo điều kiện cho họ hiểu về rủi ro vật lý của thực phẩm GM.
Trung Quốc có số lượng người dùng điện thoại di động lớn nhất thế giới với 1,8 tỷ điện thoại di động được bán trong quý IV năm 2018 và 89% người dùng internet Trung Quốc sử dụng điện thoại thông minh để truy cập trực tuyến. Một cách hiệu quả để tạo điều kiện hiểu rõ hơn về thực phẩm GM là phát triển ứng dụng điện thoại thông minh kết hợp với các nền tảng truyền thông xã hội để truyền đạt thông tin này đến công chúng. Hơn nữa, thực phẩm chế biến bằng vật liệu và thành phần biến đổi gen cần phải được dán nhãn rõ ràng. Trong hoàn cảnh này, người tiêu dùng có thể đưa ra đánh giá của riêng họ về thực phẩm GM và có thể đưa ra lựa chọn của riêng họ.
Thứ hai, kết quả của mô hình phương trình cấu trúc cho thấy giới tính, tuổi tác, giáo dục, thu nhập có ảnh hưởng đáng kể đến các rủi ro nhận thấy của thực phẩm biến đổi gen. Những kết quả này cho thấy rằng việc truyền đạt các rủi ro liên quan đến thực phẩm GM sẽ hiệu quả hơn nếu các nhóm cụ thể này được xác định mục tiêu. Đặc biệt, những người tiêu dùng có thành viên gia đình cần được chăm sóc đặc biệt quan tâm nhiều hơn đến các rủi ro.
Nguồn: ncbi.nlm.nih.gov
